Wie ben je en waarom heb je gekozen voor het onderwijs?
Ik ben Mirjam Leinders en inmiddels bijna 30 jaar werkzaam in het onderwijs. Het opmerkelijke is wellicht dat ik nooit bewust gekozen heb voor het onderwijs. Het feit dat ik er al zo lang werkzaam in ben, laat zien dat het zeker een goede keuze is geweest. Dit vanwege de ervaring dat je het verschil kan maken in het leven van een leerling of student. En dat, hoe klein ook, het voor hen van (enorm) belang kan zijn. Uiteindelijk geeft deze impact de voldoening om iedere dag met veel energie in het onderwijs te werken.
Wat zie je aan kansenongelijkheid in het onderwijs?
Kansenongelijkheid is, zoals je al veel leest, een veelkoppig monster en niet altijd direct zichtbaar.
In het verleden werden vooral de taalachterstanden geduid als kansenongelijkheid of de niet-westerse achtergrond. Deze zijn nog steeds van toepassing, maar gelukkig is de definitie steeds breder geworden en zien we als oorzaak nu ook dat de sociaal -economische status voor een groot deel bepalend is als het gaat om gelijke kansen. Armoede, één ouder gezinnen etc. Helaas zie je dan nog niet of binnen het gezin sprake is van bijvoorbeeld mantelzorgtaken of dat het kind opgevoed wordt door een anderstalige au-pair (om maar een voorbeeld te noemen). Daarnaast zie je ook niet of het kind of de student kampt met mentale problemen die van impact kunnen zijn op de ontwikkeling en dus op kansrijk het onderwijs doorlopen. Natuurlijk is het zo dat we op basis van ondersteuningsbehoefte binnen passend onderwijs passend proberen te bedienen maar de impact van kansenongelijkheid is vaak groot.
Wat zou kansengelijkheid in het onderwijs kunnen bevorderen?
Toen ik net begon, bestond er NT2 onderwijs. Later werd dat OALT (Onderwijs in Allochtoon Levende Talen). Inmiddels wordt het NT2 onderwijs nieuw leven in geblazen en is het overduidelijk dat het beheersen van de eerste taal heel belangrijk is om een tweede taal goed te kunnen leren. Dat is in ieder geval een mooie ontwikkeling.
De kansengelijkheid bevorderen is net zo moeilijk als deze vaststellen. Wel kunnen we denken aan de brede brugklas en het selectiemoment uitstellen zodat leerlingen meer (ontwikkel)tijd krijgen om hun identiteit te ontwikkelen en om te leren leren. En kansengelijkheid heeft ook te maken met de taal en het beeld dat we met elkaar bespreken en uitwisselen. Zolang we over hoog – laag niveau blijven praten zal het beeld blijven bestaan. Het is van belang dat we ons bewust zijn van onze taal.
Wat zou je je jongere zelf willen meegeven?
Iedere leerling of student doet ertoe. En daar mag je hoge verwachtingen van hebben en deze expliciet maken. Het gaat om een cultuurverandering, een mindset.
